Είναι στην ανθρώπινη φύση: το καλό και το κακό. Είναι ο τρόπος με τον οποίον αντιλαμβανόμαστε ευκολότερα και βολικότερα τις καταστάσεις και τις σχέσεις. Μας βολεύει να υπάρχει ένας καλός και ένας κακός. Ιδίως όπου υπάρχει σύγκρουση. Ικανοποιεί μία βαθύτερη ανάγκη αισιοδοξίας (υπάρχουν οι κακοί, αλλά ευτυχώς που υπάρχουν και οι καλοί), μας βοηθά να ταυτιστούμε με έναν από τους δύο ώστε να “συμμετάσχουμε”.

Στη Γιουγκοσλαβία Κροάτες, μουσουλμάνοι, Αλβανοί και ΝΑΤΟ ήταν ο κακός και οι Σέρβοι ο καλός (στη Δύση ακριβώς το αντίθετο). Στο Ιράκ ο Μπους ήταν ο κακός και ο Σαντάμ ο καλός (στη Δύση πάλι ακριβώς το αντίθετο). Στην Αθήνα αυτές τις μέρες, η αστυνομία ο κακός και οι λεγόμενοι κουκουλοφόροι ο καλός.

Έλα όμως που δεν είναι έτσι. Η ανυπότακτη στις ψυχολογικές μας ανάγκες πραγματικότητα μας λέει ότι συχνά (σχεδόν πάντοτε…) είναι και οι δύο κακοί: και το ΝΑΤΟ και οι Σέρβοι, και ο Μπους και ο Σαντάμ, και η αστυνομία και οι κουκουλοφόροι.

Το ΝΑΤΟ βομβάρδιζε αμάχους, οι Σέρβοι έσφαξαν γυναικόπαιδα. Ο Μπους εγκατέστησε ένα βίαιο καθεστώς κατοχής, που αντικατέστησε τη σκληρότερη και αιματηρότερη δικτατορία της Ασίας. Η αστυνομία, απαίδευτη και αλαζονική, δεν μπορεί να ελέγξει τους κουμπουροφόρους τσαμπουκάδες της, οι κουκουλοφόροι αγωνίζονται να επιβληθούν με τη δική τους βία χρησιμοποιώντας ως μοχλό τα εύπλαστα 14χρονα.

Το χειρότερο είναι η φυσική μας τάση να βλέπουμε τις καταστάσεις σε άσπρο και μαύρο, χάνοντας τις αμέτρητες αποχρώσεις του γκρίζου που κυριαρχούν.

Και για να πάμε και στα δικά μας, δηλαδή ο Γκαγκάτσης (ο κακός) έφυγε και θα αντικατασταθεί από κάποιον καλό; Το ρεπορτάζ λέει ότι ο Παναθηναϊκός, ο οποίος δικαίως ή αδίκως πανηγυρίζει που έφυγε ο Γκαγκάτσης (παρ’ ότι δεν τον καταψήφισε στις πρόσφατες εκλογές), υποστηρίζει το Βίκτωρα Μητρόπουλο. Πέραν του ότι ο Μητρόπουλος είναι πρώην παίκτης του Τριφυλλιού, υπάρχει κανείς που στα σοβαρά θα υποστηρίξει ότι, δόξα τω Θεώ, έφυγε ο κακός Γκαγκάτσης και έρχεται ο καλός Μητρόπουλος;

Βέβαια, το χειρότερο είναι πως η φυσική μας τάση να βλέπουμε τις καταστάσεις σε άσπρο και μαύρο, χάνοντας τις αμέτρητες αποχρώσεις του γκρίζου που κυριαρχούν, μας στερεί τη δυνατότητα να κάνουμε ένα βήμα εμπρός. Η πόλωση στους δρόμους εξαντλεί τις νοητικές μας ικανότητες σε συναισθηματικές, σχεδόν οπαδικές, αντιδράσεις και κανείς δεν σκέφτεται το αυτονόητο: τι πρέπει να γίνει, θεσμικά, ώστε να μην έχουμε τα ίδια, ξανά και ξανά.

Και το 1985 είχαμε φόνο διαδηλωτή από αστυνομικό. Βανδαλισμούς και καταστροφές είχαμε αμέτρητες φορές από τότε. Τώρα, τόσα χρόνια μετά, ερχόμαστε όλοι μαζί, με πρώτη την Πολιτεία, σαν τις μωρές παρθένες και σκούζουμε. Όπως άλλωστε γίνεται και με τη βία στα γήπεδα.

Κάτι μου λέει μάλιστα, ότι πολλοί από αυτούς που πανηγυρίζουν για το τέλος Γκαγκάτση σε λίγο καιρό θα κατακεραυνώνουν το Μητρόπουλο (ή τον αδύναμο Πιλάβιο), λίγο – πολύ για τους ίδιους λόγους. Λες και τα όσα δεινά συνδέουν με το Γκαγκάτση οι επικριτές του οφείλονται στην ιστορική τυχαιότητα της γέννησης του συγκεκριμένου ανθρώπου.

Όπως όμως έλεγε και ο Ηλιόπουλος, “είμαστε όλοι εδώ μία ωραία ατμόσφαιρα”…

Σχετικά