Πολιτεία, αθλητικές αρχές και πλήθος σχολιαστών ασχολούνται μαζικά με το φαινόμενο της βίας στους αθλητικούς χώρους μετά τα εκτεταμένα επεισόδια του ΟΑΚΑ, αναπαράγοντας άστοχες διαπιστώσεις, διότι αρνούνται να δουν -ή απλώς δεν κάνουν τον κόπο να μάθουν- πως εδώ και πολλούς μήνες το φαινόμενο έχει πάψει να είναι αθλητικό: μικρή σχέση έχει με το ποδόσφαιρο και τις ομάδες και ας εκδηλώνεται σε αθλητικούς χώρους.
Όλοι αυτοί δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν αυτό που είναι εμφανές σε όσους επιμένουν να πηγαίνουν στα γήπεδα. Ότι οι αυτουργοί των επεισοδίων είναι οργανωμένες ομάδες, πιθανότατα από τμήματα του αντιεξουσιαστικού χώρου, που ακολουθούν την παληά δοκιμασμένη τροτσκιστική τακτική του εισοδισμού αλλά και της προβοκάτσιας. Διεισδύουν μεταξύ των οπαδών είτε ευκαιριακά (“την Κυριακή θα μυρίζει μπαρούτι, πηγαίνουμε για μπάχαλο”), είτε συστηματικά (δεν αποκλείεται να έχουν σκόπιμα φυτέψει ανθρώπους τους στους συνδέσμους).
Με εξάρτυση οδομαχίας
Τους βλέπεις σε κάθε αγώνα “μεγάλης” ομάδας, εντός ή εκτός έδρας, να μπαίνουν χωρίς εισιτήριο, με εξάρτυση οδομαχίας στο κέντρο της Αθήνας, συχνά χωρίς καν κασκόλ της ομάδας που υποτίθεται ότι υποστηρίζουν. Δεν βλέπουν ματς, απλώς δίνουν μάχες με την αστυνομία. Είναι χαρακτηριστικό ότι και την Κυριακή στο ΟΑΚΑ, το τεράστιο και ασφυκτικά γεμάτο πέταλο των οργανωμένων παρέμεινε εν πολλοίς πειθαρχημένο και ειρηνικό, παρά την ατμόσφαιρα πολέμου που επικρατούσε δίπλα του.
Ο ιδιότυπος κοινωνικός πόλεμος έχει μεταφερθεί από τα στενά και τις λεωφόρους του Κέντρου στα γήπεδα της χώρας
Γελοιωδώς, ο δημόσιος διάλογος σπαταλάται στην αναζήτηση ευθυνών στις ΠΑΕ, στον Τύπο κ.λπ., δηλαδή σε χώρους που ευθύνονται πλέον πολύ λίγο για τη σημερινή διάσταση του φαινομένου, και δεν αγγίζει την ουσία του ζητήματος: ότι ο ιδιότυπος κοινωνικός πόλεμος έχει μεταφερθεί από τα στενά και τις λεωφόρους του Κέντρου στα γήπεδα της χώρας.
Με δεδομένο ότι σχεδόν όλοι εθελοτυφλούν, η ανάλυση δεν μπορεί παρά να είναι παραπειστική και τα προτεινόμενα “μέτρα αντιμετώπισης” άστοχα. Ο δε ΓΓΑ Πάνος Μπιτσαξής αναζητά Μαφίες και Καμόρες (κατά δήλωσίν του) στους συνδέσμους και κομπορρημονεί ότι θα δοκιμασθεί το νέο αυστηρότερο πλαίσιο κολασμού.
Το πλαίσιο αυτό θεμελιώνει την αντικειμενική ευθύνη των ΠΑΕ και δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένδειξη της θεσμικής άγνοιας και αμηχανίας, ενώ -το χειρότερο- παραβιάζει κάθε έννοια δικαίου. Αν εισβάλουν στο σπίτι μου πέντε, με δέσουν στην πολυθρόνα και βιάσουν τη γυναίκα μου, ποιο δίκαιο θα με φέρει κατηγορούμενο επειδή φιλοξένησα κάτω από τη στέγη μου εγκληματικές πράξεις…
Αδυναμία κατανόησης
Η αδυναμία κατανόησης της φύσης της βίας οδηγεί, λοιπόν, την Πολιτεία στη θέσπιση όλο και πιο δρακόντειων κανόνων που απλώς στοχεύουν λάθος και γι’ αυτό αποτυγχάνουν ο ένας μετά τον άλλον: Εδώ και χρόνια στις εξέδρες βρίσκονται οπαδοί μόνον της μιας ομάδας, ενώ απαγορεύεται η “οργανωμένη μετακίνηση” σε εκτός έδρας παιχνίδια. Έχει δε καταγραφεί -και μάλιστα σε ευρωπαϊκό αγώνα- το απίστευτο φαινόμενο να βρίσκονται στο γήπεδο οπαδοί μόνον της φιλοξενούμενης ομάδας, για να μην το κάνουν λαμπόγυαλο οι οπαδοί τής (τυπικά) γηπεδούχου!
Θα πείτε υπάρχουν ΠΑΕ που έχουν καταφέρει κατά περιόδους να επιβάλουν μία σχετική ειρήνη στα γήπεδά τους. Μπορεί όμως η δημόσια ειρήνη να επαφίεται, πόσω μάλλον να ανατίθεται, σε ιδιώτες; Άσε που εκείνοι που τα έχουν καταφέρει (κατά περιόδους) το πέτυχαν γιατί και οι δικές τους ατομικές πρακτικές προσιδιάζουν σε εκείνες των ταραχοποιών. Και συνήθως τα καταφέρνουν με πονηρό σκοπό και με πονηρά μέσα.
Βεβαίως, υπάρχουν και αθλητικές – ποδοσφαιρικές διαστάσεις στο φαινόμενο, ούτως ή άλλως πολυσυζητημένες: οι υπερβολές παικτών και, συνήθως, παραγόντων, ο βρωμερός οπαδικός Τύπος (που πουλάει ελάχιστα, αλλά επηρεάζει με τα πρωτοσέλιδά του), ο ρόλος της αστυνομίας… Λόγω επικαιρότητας, ας ασχοληθούμε μόνο με τις δύο βασικές διαστάσεις της εμπλοκής των αστυνομικών αρχών:
Ανεπάρκεια των αρχών
Ανεπάρκεια, τόσο επιχειρησιακή, όσο και στον τομέα της πρόληψης. Την Κυριακή στο ΟΑΚΑ τα ΜΑΤ θα μπορούσαν να χάσουν άνδρες λόγω της ανοησίας των διοικητών τους. Οι δε έλεγχοι τις εισόδους κωμικοί (ο ένας από τους υπογράφοντες μπήκε, βγήκε και ξαναμπήκε περνώντας δύο φορές από το διπλό έλεγχο χωρίς να τον ψάξει κανείς – είχε μάλιστα στο χέρι σκούρο μπουκάλι με νερό).
Στον προηγούμενο αγώνα του Παναθηναϊκού που σημαδεύθηκε από επεισόδια, εναντίον της Μακάμπι Τελ Αβίβ, η ΕΛΑΣ επέτρεψε σε 50 Ισραηλινούς να κάψουν, να επιτεθούν και να δυναμιτίσουν την ατμόσφαιρα, με αποτέλεσμα να επεκταθούν οι ταραχές. Η αντίδρασή της… δακρυγόνα, τα περισσότερα κατά παιδιών.
Λίγους μήνες νωρίτερα, τα ίδια και χειρότερα, στον τελικό του Κυπέλλου ΑΕΚ – Ατρομήτου. “Μπείτε στο γήπεδο με δική σας ευθύνη”, έλεγαν οι αστυνομικοί. Και στον αγωνιστικό χώρο κυκλοφορούσαν ανενόχλητα 30 – 40 άτομα χωρίς κουκούλες και διακριτικά, γνωστά σε πολλούς αλλά για κάποιον μυστήριο λόγο άγνωστα στην αστυνομία, και προκαλούσαν ανενόχλητα με χειρονομίες (και χειροδικίες) ένα ολόκληρο γήπεδο που τους φώναζε “έξω, αλήτες”.
Ακόμη και στο ματς ΑΕΚ – Παναθηναϊκού της προηγούμενης αγωνιστικής, 10 άτομα (επίσης χωρίς διακριτικά και κουκούλες) εισέβαλαν στον περιβάλλοντα χώρο και ξυλοφόρτωσαν όσους τους παρακινούσαν να φύγουν!
Δικαιολογημένες υποψίες
Περίεργες πρακτικές που γεννούν υποψίες. Στη Λειβαδιά περίπου χίλιοι απόλυτα φιλήσυχοι οπαδοί του Παναθηναϊκού δέχθηκαν απρόκλητη επίθεση από μία διμοιρία των ΜΑΤ (ο ένας από τους υπογράφοντες υπήρξε αυτόπτης μάρτυς) χωρίς τον παραμικρό λόγο και χωρίς καν αφορμή.
Την περασμένη εβδομάδα πληροφορηθήκαμε τις καταγγελίες περί της αδιανόητης διπλής βίαιης εισβολής αστυνομικών στα γραφεία της Θύρας 13, που συνοδεύθηκε από καταστροφές και τραυματισμούς, απειλές για μηνύσεις κατά των αστυνομικών, διαπραγματεύσεις με τον διοικητή της ΓΑΔΑ. Μία εβδομάδα πριν από τον επίφοβο αγώνα…
Δεν οφείλει ο αρχηγός της ΕΛΑΣ εξηγήσεις για όσα καταγγέλθηκαν ή έστω να τα διαψεύσει;
Εν κατακλείδι, όσο εκείνοι που φέρουν την ευθύνη για την αντιμετώπιση της βίας επιδίδονται σε εικονικές μάχες εναντίον ανθρώπων και φορέων που δεν μπορούν να ελέγξουν το φαινόμενο, όσο αποφεύγουν να το αναλύσουν, να το αντιληφθούν και να χτυπήσουν τις πραγματικές αιτίες του… Και όσο η στάση των δυνάμεων καταστολής εναλλάσσεται μεταξύ αδράνειας, ανικανότητας και ύποπτων εμπρηστικών παρεμβάσεων… τόσο το ποδόσφαιρο θα ψυχορραγεί, η βία θα επεκτείνεται και εμείς θα συζητάμε τα ίδια και τα ίδια στα τηλεοπτικά παράθυρα.
Ο Αιμίλιος Περδικάρης και ο Πάνος Πολυζωΐδης είναι δημοσιογράφοι και φίλαθλοι, ο πρώτος οπαδός της ΑΕΚ και ο δεύτερος οπαδός του Παναθηναΐκού.